Żylaki kończyn dolnych

Żylaki kończyn dolnych to częste schorzenie układu naczyniowego, polegające na trwałym poszerzeniu i wydłużeniu żył powierzchownych nóg. Zaburzenia w odpływie krwi żylnej prowadzą do jej zastoju, co może powodować uczucie ciężkości nóg, obrzęki, ból, a z czasem również zmiany skórne i poważniejsze powikłania, takie jak owrzodzenia czy zakrzepica żylna.

Żylaki to nie tylko problem estetyczny, ale przede wszystkim sygnał, że w żyłach powierzchownych kończyn dolnych dochodzi do zaburzeń krążenia krwi. Wczesne rozpoznanie objawów pozwala na szybsze podjęcie leczenia i zapobieganie powikłaniom.

Jakie są pierwsze oznaki żylaków?

Najczęściej pierwsze symptomy żylaków to:

• Uczucie ciężkości i zmęczenia nóg — szczególnie po długim staniu lub siedzeniu.

• Obrzęki kostek i stóp — zwłaszcza pod koniec dnia.

• Ból i dyskomfort — może mieć charakter tępy lub piekący.

• Swędzenie skóry wokół żył — często bagatelizowane, ale ważne do obserwacji.

• Widoczne, poszerzone i wyraźnie przebarwione żyły — często sinoczerwone lub fioletowe, o nieregularnym przebiegu.

• Skurcze mięśni łydek, zwłaszcza nocą — mogą świadczyć o pogarszającym się krążeniu.

Żylaki kończyn dolnych to bardzo powszechna choroba – szacuje się, że dotyka nawet 50% dorosłej populacji. Schorzenie to występuje znacznie częściej u kobiet, a ryzyko jego rozwoju wzrasta wraz z wiekiem. U osób po 60. roku życia żylaki stwierdzane są już u większości populacji.

Do głównych czynników ryzyka rozwoju żylaków należą:

• predyspozycje genetyczne (żylaki w rodzinie),

• ciąża,

• nadwaga i otyłość,

• siedzący tryb życia lub długotrwała praca w pozycji stojącej,

• brak aktywności fizycznej.

Żylaki kończyn dolnych to schorzenie, które bez odpowiedniego leczenia zwykle postępuje. Początkowo stanowią jedynie defekt estetyczny, jednak z czasem mogą prowadzić do objawów takich jak:

• uczucie ciężkości nóg,

• obrzęki,

• swędzenie skóry,

• kurcze nocne,

• ból i dyskomfort.

W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić powikłania, w tym:

• przebarwienia i zmiany skórne,

• owrzodzenia żylne podudzi,

• krwawienia z żylaków,

• zapalenie lub zakrzepica żył.

Wczesne leczenie żylaków pozwala uniknąć powikłań i znacznie poprawia komfort życia.

W zaawansowanych stadiach żylaków kończyn dolnych mogą wystąpić powikłania, z których część stanowi realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia:

• Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych – żylaki znacznie zwiększają ryzyko zakrzepicy w żyłach powierzchownych.

• Zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna (ŻChZZ) – rzadsze, ale poważne powikłania, które mogą prowadzić do groźnych konsekwencji.

• Owrzodzenia żylne podudzi – trudno gojące się rany, często przewlekłe i bolesne.

• Krwawienia z żylaków – w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do znacznej utraty krwi i stanowić zagrożenie życia.

Leczenie żylaków kończyn dolnych dobierane jest indywidualnie, w zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz stanu zdrowia pacjenta. Obecnie dostępne są skuteczne i bezpieczne metody zarówno zachowawcze, jak i zabiegowe:

1. Leczenie zachowawcze:

• Kompresjoterapia – noszenie podkolanówek lub pończoch uciskowych, poprawiających krążenie.

• Farmakoterapia – stosowanie leków flebotropowych wspierających funkcję naczyń żylnych.

• Zmiana stylu życia – zwiększenie aktywności fizycznej, unikanie długotrwałego stania lub siedzenia.

2. Małoinwazyjne metody leczenia:

• Skleroterapia – zamykanie żył specjalnym środkiem obliterującym.

• Laseroterapia wewnątrzżylna (EVLT) i ablacja falami radiowymi (RFA) – nowoczesne, precyzyjne metody zamykania niewydolnych żył.

• Mechanochemiczna ablacja (Clarivein) oraz klejenie żylaków – alternatywy dla tradycyjnych zabiegów, bez potrzeby nacinania skóry.

3. Leczenie chirurgiczne:

• Stripping – klasyczna operacja usunięcia żylaków.

• Miniflebektomia – usuwanie niewielkich żył przez mikronacięcia.

Czy leczenie żylaków boli?

Zabiegi są wykonywane w znieczuleniu miejscowym, dlatego ból jest minimalny. Po zabiegu może pojawić się lekki dyskomfort, który szybko mija.

Jak długo trwa rekonwalescencja?

Większość pacjentów wraca do codziennych zajęć w ciągu 1–2 dni. Zalecane jest noszenie pończoch uciskowych i unikanie ciężkiego wysiłku przez kilka dni.

Czy żylaki mogą nawrócić?

Tak, żylaki mogą się pojawić ponownie, zwłaszcza przy predyspozycjach genetycznych i braku profilaktyki.

Jak przygotować się do zabiegu?

Przed wizytą unikaj stosowania kremów na nogi i ubierz wygodne ubranie. Przygotuj listę przyjmowanych leków.

Czy leczenie jest bezpieczne?

Tak, stosujemy nowoczesne, małoinwazyjne metody, które są bezpieczne i skuteczne przy zachowaniu odpowiednich wskazań.

Czy trzeba hospitalizować się na zabieg?

Większość procedur wykonujemy w trybie ambulatoryjnym – bez konieczności pozostawania w szpitalu.

Czy leczenie żylaków jest refundowane?

Niektóre metody mogą być refundowane przez NFZ, jednak najczęściej stosowane zabiegi małoinwazyjne wykonuje się prywatnie.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

Jeśli zauważysz powiększające się, bolesne żyły, obrzęki lub zmiany skórne, warto jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.