Żylaki kończyn dolnych

Żylaki kończyn dolnych to częsty problem zdrowotny, który może pojawić się już w młodym wieku. U wielu osób pierwsze objawy, takie jak uczucie ciężkości nóg, nocne skurcze czy pierwsze żylaki widoczne pod skórą, są bagatelizowane. Nieleczone zmiany prowadzą jednak do postępującej niewydolności żylnej.

Żylaki to nie tylko problem estetyczny, ale przede wszystkim sygnał, że w żyłach powierzchownych kończyn dolnych dochodzi do zaburzeń krążenia krwi. Wczesne rozpoznanie objawów pozwala na szybsze podjęcie leczenia i zapobieganie powikłaniom.

Jakie są pierwsze oznaki żylaków?

Najczęściej pierwsze symptomy żylaków to:

• Uczucie ciężkości i zmęczenia nóg — szczególnie po długim staniu lub siedzeniu.

• Obrzęki kostek i stóp — zwłaszcza pod koniec dnia.

• Ból i dyskomfort — może mieć charakter tępy lub piekący.

• Swędzenie żył — często bagatelizowane, ale ważne do obserwacji.

• Widoczne, poszerzone i wyraźnie przebarwione żyły — często sinoczerwone lub fioletowe, o nieregularnym przebiegu.

• Skurcze mięśni łydek, zwłaszcza nocą — mogą świadczyć o pogarszającym się krążeniu.

• Swędzące żylaki nóg, które nasilają się zwłaszcza wieczorem.

Żylaki kończyn dolnych to bardzo powszechna choroba – szacuje się, że dotyka nawet 50% dorosłej populacji. Schorzenie to występuje znacznie częściej u kobiet, a ryzyko jego rozwoju wzrasta wraz z wiekiem. U osób po 60. roku życia żylaki stwierdzane są już u większości populacji.

Do głównych czynników ryzyka rozwoju żylaków należą:

• predyspozycje genetyczne (żylaki w rodzinie),

• ciąża,

• nadwaga i otyłość,

• siedzący tryb życia lub długotrwała praca w pozycji stojącej,

• brak aktywności fizycznej.

Żylaki kończyn dolnych to schorzenie, które bez odpowiedniego leczenia zwykle postępuje. Początkowo stanowią jedynie defekt estetyczny, jednak z czasem mogą prowadzić do objawów takich jak:

• uczucie ciężkości nóg,

• obrzęki,

• swędzenie skóry,

• kurcze nocne,

• ból i dyskomfort.

W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić powikłania, w tym:

• przebarwienia i zmiany skórne,

• owrzodzenia żylne podudzi,

• krwawienia z żylaków,

• zapalenie lub zakrzepica żył.

Wczesne leczenie żylaków pozwala uniknąć powikłań i znacznie poprawia komfort życia.

W zaawansowanych stadiach żylaków kończyn dolnych mogą wystąpić powikłania, z których część stanowi realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia:

• Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych – żylaki znacznie zwiększają ryzyko zakrzepicy w żyłach powierzchownych.

• Zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna (ŻChZZ) – rzadsze, ale poważne powikłania, które mogą prowadzić do groźnych konsekwencji.

• Owrzodzenia żylne podudzi – trudno gojące się rany, często przewlekłe i bolesne.

• Krwawienia z żylaków – w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do znacznej utraty krwi i stanowić zagrożenie życia.

Leczenie żylaków kończyn dolnych dobierane jest indywidualnie, w zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz stanu zdrowia pacjenta. Obecnie dostępne są skuteczne i bezpieczne metody zarówno zachowawcze, jak i zabiegowe:

1. Leczenie zachowawcze:

• Kompresjoterapia – noszenie podkolanówek lub pończoch uciskowych, poprawiających krążenie.

• Farmakoterapia – stosowanie leków flebotropowych wspierających funkcję naczyń żylnych.

• Zmiana stylu życia – zwiększenie aktywności fizycznej, unikanie długotrwałego stania lub siedzenia.

2. Małoinwazyjne metody leczenia:

• Skleroterapia – zamykanie żył specjalnym środkiem obliterującym.

• Laseroterapia wewnątrzżylna (EVLT) i ablacja falami radiowymi (RFA) – nowoczesne, precyzyjne metody zamykania niewydolnych żył.

• Mechanochemiczna ablacja (Clarivein) oraz klejenie żylaków – alternatywy dla tradycyjnych zabiegów, bez potrzeby nacinania skóry.

3. Leczenie chirurgiczne:

• Stripping – klasyczna operacja usunięcia żylaków.

• Miniflebektomia – usuwanie niewielkich żył przez mikronacięcia.

Czy leczenie żylaków boli?

Zabiegi są wykonywane w znieczuleniu miejscowym, dlatego ból jest minimalny. Po zabiegu może pojawić się lekki dyskomfort, który szybko mija.

Jak długo trwa rekonwalescencja?

Większość pacjentów wraca do codziennych zajęć w ciągu 1–2 dni. Zalecane jest noszenie pończoch uciskowych i unikanie ciężkiego wysiłku przez kilka dni.

Czy żylaki mogą nawrócić?

Tak, żylaki mogą się pojawić ponownie, zwłaszcza przy predyspozycjach genetycznych i braku profilaktyki.

Jak przygotować się do zabiegu?

Przed wizytą unikaj stosowania kremów na nogi i ubierz wygodne ubranie. Przygotuj listę przyjmowanych leków.

Czy leczenie jest bezpieczne?

Tak, stosujemy nowoczesne, małoinwazyjne metody, które są bezpieczne i skuteczne przy zachowaniu odpowiednich wskazań.

Czy trzeba hospitalizować się na zabieg?

Większość procedur wykonujemy w trybie ambulatoryjnym – bez konieczności pozostawania w szpitalu.

Czy leczenie żylaków jest refundowane?

Niektóre metody mogą być refundowane przez NFZ, jednak najczęściej stosowane zabiegi małoinwazyjne wykonuje się prywatnie.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

Jeśli zauważysz powiększające się, bolesne żyły, obrzęki lub zmiany skórne, warto jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.

Jeśli zauważyłeś u siebie pierwsze żylaki lub dokucza Ci swędzenie nóg, nie czekaj na pogorszenie stanu zdrowia. Im szybciej rozpoczniesz leczenie, tym łatwiej unikniesz powikłań.