Biopsja cienkoigłowa szpiku kostnego

Pobranie szpiku kostnego jest wykonywane w celu diagnozowania i monitorowania:

• Nowotworów krwi – takich jak białaczki, chłoniaki czy szpiczak mnogi,
• Chorób hematologicznych – w tym anemii, niedokrwistości, aplazji szpiku, mielodysplazji,
• Zaburzeń układu odpornościowego – w przypadkach chorób autoimmunologicznych,
• Chorób szpiku kostnego – np. niedoboru produkcji komórek krwi,
• Oceny skuteczności leczenia – w szczególności w przypadku terapii onkologicznych lub leczenia szpiku kostnego,
• Oceny stopnia zaawansowania chorób hematologicznych.

Pobranie szpiku kostnego jest zwykle przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym, choć w rzadkich przypadkach może być stosowane znieczulenie ogólne (np. u dzieci lub pacjentów z dużym stresem). Procedura polega na wprowadzeniu cienkiej igły do kości (najczęściej w obrębie kości biodrowej lub mostka) i pobraniu próbki szpiku kostnego. Samo pobranie trwa zazwyczaj kilka minut.

Po zakończeniu zabiegu pacjent może odczuwać lekkie bóle lub dyskomfort w miejscu wkłucia, które zazwyczaj ustępują po kilku dniach. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić siniaki lub niewielkie krwawienia, które również ustępują samoistnie.

Pobranie szpiku kostnego nie wymaga specjalnych przygotowań, jednak przed zabiegiem należy wykonać kilka kroków:

• Konsultacja z lekarzem – Przed badaniem lekarz omówi z pacjentem szczegóły zabiegu, możliwe powikłania oraz wskazania do jego przeprowadzenia.
• Wykonanie badań krwi – W celu sprawdzenia ogólnego stanu zdrowia pacjenta, a także w celu oceny parametrów krwi, które mogą wpływać na decyzję o przeprowadzeniu biopsji szpiku.
• Zalecenia dotyczące leków – Pacjentom może być zalecone odstawienie leków, które wpływają na krzepliwość krwi, takich jak aspiryna czy leki przeciwzakrzepowe.

Sam zabieg pobrania szpiku kostnego trwa zwykle od 15 do 30 minut, w zależności od trudności procedury. Po jego zakończeniu pacjent może wrócić do domu po krótkim odpoczynku.

Po pobraniu próbki szpiku pacjent może wrócić do normalnych aktywności tego samego lub następnego dnia, w zależności od indywidualnych odczuć. W miejscu nakłucia może wystąpić lekki ból, który można złagodzić lekami przeciwbólowymi. Należy jednak unikać forsownych ćwiczeń fizycznych przez kilka dni po badaniu.

Brak jest bezwzględnych przeciwwskazań do wykonania biopsji. Należy jednak poinformować lekarza o:

• stosowanych lekach przeciwkrzepliwych.
• ciąży – w przypadku kobiet w ciąży procedura ta może być przeciwwskazana lub wymagać dodatkowych środków ostrożności.

Wyniki pobrania szpiku kostnego są dostępne zazwyczaj w ciągu kilku dni roboczych. Na podstawie analizy próbki szpiku kostnego, specjalista hematolog oceni obecność nieprawidłowych komórek, ich liczbę i rodzaj, co pozwala na postawienie trafnej diagnozy. W przypadku chorób nowotworowych, wynik może dostarczyć informacji na temat stopnia zaawansowania choroby, co pomoże w zaplanowaniu dalszego leczenia.

• Dokładna diagnoza – Biopsja szpiku kostnego pozwala na precyzyjne określenie rodzaju i przyczyny problemów z układem krwiotwórczym.
• Wczesne wykrywanie chorób – Badanie może wykryć choroby hematologiczne we wczesnym stadium, co umożliwia skuteczne leczenie.
• Monitorowanie leczenia – Regularne biopsje szpiku pozwalają ocenić skuteczność leczenia, w tym terapii nowotworowych, oraz dostosować leczenie do potrzeb pacjenta.