Pajączki naczyniowe

Teleangiektazje, potocznie nazywane „pajączkami naczyniowymi”, to trwałe, poszerzone drobne naczynia żylne widoczne tuż pod powierzchnią skóry. Mogą mieć kolor czerwony, fioletowy lub sino-niebieski i tworzyć charakterystyczne, rozgałęziające się wzory. Często współistnieją z tzw. żyłami siatkowatymi, które są nieco szersze (1–3 mm) i zlokalizowane głębiej pod skórą.

Zmiany te najczęściej występują na nogach – udach, podudziach i stopach – ale mogą także pojawić się na twarzy (szczególnie w okolicy nosa i policzków) oraz na dekolcie.

Pajączki naczyniowe są bardzo częstym problemem estetycznym i zdrowotnym wśród dorosłych, a ich liczba wzrasta wraz z wiekiem. Kobiety są znacznie bardziej narażone na ich występowanie, głównie z powodu zmian hormonalnych zachodzących m.in. w czasie ciąży, menopauzy oraz podczas stosowania hormonalnej terapii zastępczej lub antykoncepcji.

Do głównych czynników ryzyka należą:

• Predyspozycje genetyczne – dziedziczne osłabienie ścian naczyń krwionośnych.

• Wahania hormonalne – związane z ciążą, menopauzą i terapią hormonalną.

• Długotrwałe stanie lub siedzenie – zwiększa ciśnienie żylne w kończynach dolnych.

• Otyłość – powoduje większe obciążenie układu żylnego.

• Ekspozycja na promieniowanie UV i wysokie temperatury – osłabia strukturę naczyń.

• Wiek – wiąże się z naturalnym osłabieniem tkanek łącznych.

• Urazy – mogą lokalnie inicjować powstawanie zmian naczyniowych.

Na początku pajączki mają charakter wyłącznie kosmetyczny i zwykle nie powodują dolegliwości. W miarę postępu mogą pojawić się objawy, zwłaszcza jeśli towarzyszy im przewlekła niewydolność żylna:

• uczucie ciężkości i zmęczenia nóg,

• tępy ból,

• swędzenie skóry w okolicy zmian,

• obrzęki, szczególnie pod koniec dnia.

Warto podkreślić, że teleangiektazje mogą być wczesnym objawem choroby żył, która – nieleczona – może prowadzić do poważniejszych powikłań.

Choć same pajączki rzadko prowadzą do poważnych komplikacji, ich obecność może wskazywać na ryzyko rozwijającej się niewydolności żylnej. W zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić:

• przebarwienia skóry (hiperpigmentacja),

• żylne owrzodzenia podudzi,

• zakrzepica powierzchowna – stan zapalny drobnych żyłek,

• krwawienia – rzadkie, ale możliwe przy urazach osłabionych naczyń.

Leczenie teleangiektazji i naczyń siatkowatych dobierane jest indywidualnie, w zależności od lokalizacji zmian, ich zaawansowania oraz objawów klinicznych. Najczęściej stosowane metody to:

• Skleroterapia

To złoty standard leczenia pajączków. Polega na wstrzyknięciu specjalnego preparatu (sklerozantu) do wnętrza zmienionego naczynia, co prowadzi do jego zamknięcia i stopniowego zaniku. Zabieg jest mało inwazyjny, skuteczny i wykonywany ambulatoryjnie. Wymaga serii zabiegów w kilkutygodniowych odstępach.

• Laseroterapia naczyniowa

Idealna dla drobnych teleangiektazji na twarzy. Energia lasera jest pochłaniana przez hemoglobinę w naczyniach, co prowadzi do ich zamknięcia bez uszkadzania skóry.

• Termoablacja (fala radiowa RF, laser EVLT)

Stosowana w przypadku naczyń połączonych z większymi, niewydolnymi żyłami. Metoda polega na zamknięciu chorego naczynia od wewnątrz za pomocą energii cieplnej.

Przed rozpoczęciem terapii zawsze przeprowadzamy szczegółową konsultację oraz badanie USG Doppler żył kończyn dolnych, które pozwala ocenić stan całego układu żylnego. Dzięki temu możemy zaproponować najskuteczniejsze i bezpieczne rozwiązanie, dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.