Hiperlipidemia

Hiperlipidemia (inaczej dyslipidemia) to zaburzenie gospodarki lipidowej organizmu, w którym stwierdza się nieprawidłowe wartości cholesterolu i/lub trójglicerydów we krwi.

Najczęściej oznacza to:

• podwyższony poziom cholesterolu całkowitego,

• zwiększone stężenie frakcji LDL („złego cholesterolu”),

• obniżone stężenie HDL („dobrego cholesterolu”),

• zbyt wysoki poziom trójglicerydów.

Hiperlipidemia jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, w tym miażdżycy, choroby wieńcowej, udaru mózgu i zawału serca.

Hiperlipidemia może mieć charakter pierwotny (rodzinny, uwarunkowany genetycznie) lub wtórny (nabyty).

Do najczęstszych przyczyn należą:

• niezdrowa dieta bogata w tłuszcze nasycone, fast foody i cukry proste,

• nadwaga, otyłość i brak aktywności fizycznej,

• choroby przewlekłe: cukrzyca typu 2, niedoczynność tarczycy, przewlekła choroba nerek,

• nadużywanie alkoholu, palenie papierosów,

• czynniki genetyczne (hiperlipidemia rodzinna),

• przewlekły stres i siedzący tryb życia.

Hiperlipidemia przez wiele lat rozwija się bezobjawowo – dlatego często określana jest jako „cichy zabójca”. Pierwsze oznaki mogą pojawić się dopiero, gdy dojdzie do powikłań miażdżycowych.

Objawy obejmują m.in.:

• bóle w klatce piersiowej związane z chorobą wieńcową,

• duszności wysiłkowe,

• bóle i drętwienia nóg (chromanie przestankowe),

• nadciśnienie tętnicze,

• nagłe incydenty sercowo-naczyniowe – zawał, udar.

U niektórych pacjentów mogą pojawić się także zmiany skórne: żółtaki (nagromadzenia cholesterolu) lub rąbek starczy rogówki.

Podstawą diagnostyki jest lipidogram, czyli badanie laboratoryjne poziomu cholesterolu całkowitego, LDL, HDL i trójglicerydów.

W CardioMedicum dodatkowo wykonujemy badania kardiologiczne, które pozwalają ocenić wpływ hiperlipidemii na serce i naczynia:

• EKG spoczynkowe – wykrywa zaburzenia rytmu serca,

• Echo serca (USG serca) – ocenia budowę i funkcję mięśnia sercowego,

• Holter EKG i RR – całodobowy zapis pracy serca i ciśnienia tętniczego,

• Próba wysiłkowa – wykrywa niedokrwienie serca i chorobę wieńcową.

Skuteczne leczenie hiperlipidemii opiera się na trzech filarach:

1. Modyfikacja stylu życia

• dieta uboga w tłuszcze zwierzęce, smażone potrawy i produkty wysoko przetworzone,

• wprowadzenie dużej ilości warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych i błonnika,

• regularna aktywność fizyczna (minimum 150 minut tygodniowo),

• redukcja masy ciała,

• zaprzestanie palenia tytoniu i ograniczenie alkoholu.

2. Leczenie farmakologiczne

Najczęściej stosowane są:

• statyny – leki pierwszego wyboru, obniżające poziom LDL,

• fibraty – stosowane przy wysokich trójglicerydach,

• ezetymib lub inhibitory PCSK9 – w przypadku trudnej do leczenia hiperlipidemii.

3. Regularna kontrola

Pacjenci powinni regularnie wykonywać lipidogram i badania kardiologiczne, aby monitorować skuteczność terapii i zmniejszyć ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.

Dieta ma kluczowe znaczenie w terapii hiperlipidemii.

Zaleca się m.in.:

• wybieranie tłuszczów roślinnych zamiast zwierzęcych (oliwa, olej rzepakowy),

• spożywanie ryb morskich bogatych w kwasy omega-3,

• unikanie fast foodów, słodyczy, smażenia,

• zwiększenie podaży błonnika (płatki owsiane, warzywa strączkowe, pełne ziarna),

• ograniczenie soli i alkoholu.